Mos i vrit mikrobet e trupit tënd

Kush nuk ka frikë nga mikrobet? Por çfarë do të thoshit nëse do të mësonit se më shumë se 100 trilionë mikrobe jetojnë në trupin e njeriut? E pra, E çuditshme dhe ende e vërtetë.

Toka është në thelb burimi i mikrobeve probiotike, por ato gjenden edhe në prodhimet qumështore.
Edhe më indiferentët, më trimat, vijnë në një kohë kur janë të trazuar.
Ato janë ato që ndihmojnë sjelljen korrekte të shumë organeve tona dhe na mbrojnë nga veprimi i keq i patogjenëve.

Çdo sipërfaqe e trupit tonë që bie në kontakt (p.sh. lëkura jonë) ose komunikon me mjedisin (p.sh. trakti gastrointestinal, trakti i sipërm respirator, vagina e grave), ka përqendrime të mikroorganizmave që përbëjnë florën normale.
Në përgjithësi, edhe pse kjo nuk është përcaktuar saktë, vlerësohet se në trupin tonë numri i këtyre mikrobeve është më i madh se numri i përgjithshëm i qelizave somatike (100.000.000.000.000).
Lloji i mikrobeve të florës së çdo rajoni ndryshon dhe përbën me trupin një ekosistem të ekuilibruar.
Këto mikrobe janë një botë miqësore e fshehur, që ndikon në mënyrë drastike në shëndetin dhe jetëgjatësinë tonë. Ato janë mikroorganizma që nxisin jetën tonë – probiotikët.
Së bashku me këto mikrobe, ka edhe një mori mikrobesh patogjenike, të cilat fshihen për të shkaktuar kushte morbide.
Nëse “mikrobet tona miqësore” – flora normale – kanë një përbërje normale, atëherë ato përjashtojnë mikrobet patogjenike nga veprimi, sepse vazhdimisht konkurrojnë me to, duke zhvilluar barriera biologjike dhe anatomike.
Pengesa biologjike arrihet nga aftësia e florës normale për të njohur mikroorganizmat patogjenë ekzogjen dhe për të shkaktuar heqjen e tyre.
Barriera anatomike krijohet nga fakti se flora normale përhapet dhe zë të gjitha sipërfaqet e qelizave epiteliale, membranat mukoze dhe epiderma dhe nuk lë zona të lira për mikrobet patogjenike për t’i sulmuar ato.
Në veçanti, flora mikrobiologjike e zorrës rregullon tretjen e ushqimit, prodhon enzima, ndikon në motilitetin e zorrëve, sintezën e stolave, por edhe funksionimin normal të sistemeve dhe mekanizmave të tjerë, sepse sintetizon vitaminat që janë të nevojshme, p.sh., për funksionimin e sistemit nervor qendror dhe periferik dhe muskujve (vitaminat B), mpiksjen e gjakut (vitamina K) dhe përbërësit morfikë të gjakut.
Mikroorganizmat që në disa raste mund të krijojnë kushte patologjike, si shokë dhome të mikroorganizmave miqësorë që kampojnë në zorrë në koloni të vogla, si zbardhja e saccharomyces (Candida), punojnë dhe ndihmojnë në tretjen e sheqernave, sintetizojnë enzimat, por gjithmonë nën kontrollin rregullator të mikroorganizmave “miqësorë” të florës – probiotikëve – si laktobacillus acidophilic, etj. që kufizon kërpudhën Candida në zorrë, në mënyrë që të mos lëvizë në pjesë të tjera të trupit dhe të shkaktojë sëmundje (p.sh. në vaginën e grave).
Për sa kohë që ekuilibri midis dy grupeve të mikrobeve mbahet, funksionet zhvillohen normalisht.
Burimi i këtyre mikrobeve probiotike, të cilat janë flora e trupit tonë aq të dobishme për shëndetin tonë, është kryesisht dheu, ku këta mikroorganizma saprofitojnë, ose produktet e bulmetit. Grupi më i madh është i gjinisë lactobacilli (më shumë se 40 lloje), i cili mund të jetojë në një mjedis acidik dhe në temperatura 40-44 gradë.
Kjo është arsyeja pse ata mund të kalojnë përmes lëngut gastrik pa u dëmtuar dhe të vendosen në zorrë. Në vitin 1905, tre lloje lactobacilli u izoluan nga kosi si dhe nga qumështi i fermentuar (kefiri).
Llojet më të zakonshme të mikrobeve “miqësore” që saprofitojnë në zorrën e njeriut janë lactobacilli, acidophilus, casei, plantarum, salivarum, bulganus dhe streptococcus thermophillus.
Në vaginën e gruas, lactobacillus vaginalis është agjenti acidifikues i sekretimit vaginal, sepse prish glikogjenin e sekretimit me enzimat e tij. Në rast të shkatërrimit të kësaj flore, zakonisht zhvillohen mykozat.
Nëse mikrobet tona miqësore me trupin “vriten”, kjo mund të ndodhë edhe nga “antibiotikët” – të prodhuara kryesisht nga mikrobet si substanca mbrojtëse, për t’u mbrojtur nga mikrobet e tjera armiqësore ndaj tyre, por që përdoren nga njerëzit si ilaçe terapeutike (p.sh. penicilinat, cephalosporinat etj.) – nga konservues dhe antiseptikë të ndryshëm që gjenden në ushqim, por edhe nga uji i pijshëm i klorur ose nga rrezatimi apo kimioterapia antikancerogjene e antikancerit. Atëherë shëndeti ynë është i shqetësuar. Edhe turbullimi i balancës acid-bazë të traktit gastrointestinal ose abuzimit me lëkurën ose alkoolin mund të shkaktojë shkatërrim të florës normale, me rezultat që në një kohë të shkurtër kolonitë patogjenike të mikrobeve, kërpudhave dhe viruseve, të cilat janë joaktive nga konkurrenca e mikroorganizmave tanë “miqësorë” – probiotikë, shumëzohen përgjatë gjithë gjatësisë së traktit intestinal, prodhojnë nënprodukte toksike dhe nëpërmjet tyre shkaktojnë dëmtime lokale ndërsa prishin funksionet e tretjes, metabolizmit dhe ekuilibrit imunobiologjik, ose infeksioneve të përgjithshme, pasi pa rezistencë organe të ndryshme mund të qarkullojnë dhe të mbijnë.
Në Greqi, kosi ofrohet si mjet për rimbushjen e florës së dëmtuar.
Produktet që përmbajnë lactobacilli dhe në përgjithësi mikroorganizma të karakterizuar si probiotikë, administrohen gojarisht, në mënyrë që brenda një kohe të shkurtër të formojnë koloni përgjatë gjithë gjatësisë së traktit intestinal dhe të krijojnë një mjedis që rrit thithjen dhe përdorimin e lëndëve ushqyese nga ushqimi, sintetizojnë vitaminat dhe ndihmojnë në eliminimin e mbetjeve ushqimore dhe mikrobeve patogjenike dhe trajtimin kronik, Kryesisht, sëmundjet intestinale.
Rikthimi i përbërjes normale të zorrës aktivizon sistemin imunitar, i cili lejon prodhimin e rezervave të mëdha të antitrupave jo-specifike, por edhe antitrupave specifike kundër sëmundjeve respiratore ose urinare, veçanërisht nëse mikroorganizmave të florës tjetër, p.sh. pemës respiratore ose traktit urinar, u shtohen këtyre produkteve probiotike.
Sigurisht, administrimi i produkteve të tilla nuk do të ishte i nevojshëm nëse nuk do t’i “vrisnim” këto mikrobe tonat.